حال - Hâl
حال / Hâl
Kamus-ı Türki
سد. عر. جم: احوال.
حال ا .١ اولیشر. بولنیش، صو.
رت ، هیئت كیفیت : نه حالده سكز ؟
كندیسنی فنا بر حالده كوردم؛
١ رنك حالنی كوزكزك اوكنه كتیرك :
او بنانك او وقتكی حالیله شمدیكی
sed ar cem ahval hâlen 1 oluşer bölünüş su sûret heyet keyfiyet ne halda sekiz kendisini fena bir halda gördüm 1 renk halını gözünüzün övünentirin o binanın o vakitki halıyla şimdiki
حالی اره سنده چوق فرق واردر.
.٢ شمدیكی زمان، وقت حاضر،
ماضی ایله استقبال اراسی: استقبالی
حاله فدا ایتمه ملی. .٣ مجال ، قوت ،
طاقت : حالم قالمدی: بیچار دنك
ایاقده طوراجق حالی یوقدر.
.٤ مشكلات ، صیقندی ، عائله :
بو ایشی كورنجه یه قدر باشمه حال
كلدیی. .٥ صوفیونك موقتا مظهر
اولدقلری جدیه : وجد و حال
صاحبی. .٦ درد ، كدر، الم
هركسك حالنی بر الله بیلیر ق
.٧ ر. )صرف تركیده) احوال
اسمك بهری : مجرد ، مفعول به
حالی. .٨ )كذا صرف تركیده )
زمان حاضرده جریان ایتمكده
اولان حدثه دلالت ایدن فعل
صیغه سی: كلیور ، كیدیور كبی.
.٩ ) تحوعربیده ) ایده رك معنا
سنی بیان ایدن صفتكه منصوب
اوقونور: جائتی زیدراجلا )ز ید
بكایورویه رك كلدی) كبی. اهل
حال عوجد و حال صاحبی، اهل
دل. حال اشنا، حالدن اكلا ره
ارباب حاجتك حالنه اجیر و كند
لرینه معاونت ایدر ادم. او
حالده ء او تقدیر ده ، اویله اولورسه .
همه حال عهر نصل اولسه ، مطلقا.
حال بوكه ع شو قدر واركه ،
اویله ایكن : جانم طیشاری جیقمعی
ایستیور حالبوكه طبیب دها
مساعده ایتمیور. حال بویله ایكن
بویله اولدیغی حالده . ا بیان حاله
انسانك بولندیغی حال وكیفیتی
افاده ایتمسی ، افاده مرام ، عرض
حاجت. درحال او انده ، انیده .
١ سم حال رفاه ترفه . ااشمدیكی
halı ere sende çok fark vardır 2 şimdiki zaman vakt hazir mazi ile istikbal eresi istikbalı hale feda etme mülü 3 mecal kuvvet takt halem kalmadı bicer denin ayakta duracak halı yoktur 4 müşkilet sıkıntı aile bu işi görünce ye kadar başıma hal geldi 5 sufiyyunun muvakkaten mazhar oldukları cidye vecd ve hal sahibi 6 derd keder elem herkesin halını bir alla bilir k 7 r sarf türküde ahval esmek beheri mücerret meful bih halı 8 keza sarf türküde zaman hazirde cereyan etmekte olan hadese delalet eden fiil sigası geliyor gitiyor gibi 9 thvarbyde ederek mana seni beyan aydan sıfatki mansub okunur cayatı ziyydireclaz yed bkayvrvyerk geldi gibi ehl hal vecd ve hal sahibi ehl dil hal aşına haldan enla reh erbap hacetin halına acır ve künd lerine muavenet eder adam o halda i o takdir de oyla ölürse heme hal ihr nasıl olsa mutlaka hal buki a şu kadar varike oyla ayken canım dışarı cemi istiyor halbuki tabib daha müsaite etmeyor hal böyle iken böyle olduğu halda a beyan hale insanın bulunduğu hal vekifiyeti ifade etmesi ifade meram arz hacet derhal o anda anide 1 sem hal refah tereffüh etmediği
حالده ء بو كونكی كونده ، الیوم.
حال صورمق ع برینك نصل
اولدیغنی استفسار ایتمك، خاطر
صورمق. ااعرض حال ١ حالنی
عرض و افاده ایتمه .٢٠ بر ایش ایچون
بر مقام رسمی یه تقدیم اولنان
استدعا ویا بر ذاته ویریلن استر
حامنامه . )بو ایكنجی معنا ایله
بتیشیك اولارق عرضحال یاز.
یلیر. با: عرضحال .) علی حاله ع
مشدی حالنده ، بولندیغی حالده.
ااعلی كل حال ء هر حالده ، هر نصل
اولسه . اف الحا لء ایده كندی
حالنده ء خارج از وظیفه ایشلره
قاریشماز ، ساكن و اوصلی ادم.
االسان حال ایله دیل ایله سو
یلمدیكی حالده حالی سویلر كبی اولمه
١ نه حال ایسه ، هر نه حال
ایسه ع هرنه صورتله اولدیسه .
هر حالده هر نصل اولسه . —
حالده تعبیری بر فرع فعل اضا
ق یه مطق اولوب، .١ شرط ونقدیر
بیان ایدر: او كلدیكی حالده بزده
كیدرز. .٢ مباینت و ضدیت بیان
ایدر: اونلر بزی دعوت ایتد
كلری حالده بز مقابله ایتدك.
halda i bu günki günde elyevm hal sormak a birinin nasıl olduğunu istifsar ayetimin hatır sormak elarz hal 1 halını arz ve ifade itime 20 bir iş icin bir makam resimi ye takdim evlenen istida veya bir zete verilen ester hamname bu ikinci mana ile btyşyk olarak arzuhal yaz yazılır ba arzuhal ali hale a mıştı halında bulunduğu halda â'la gel hal i her halda her nasıl olsa üf ala ler ide kendi halında i hariç ez vazife işlere karışmaz sakin ve uslu adım olan hal ele dil ele sev söylemediği halda halı söyler gibi olma 1 ne hal ise her ne hal ise a herine suretle olduysa her halda her nasıl olsa halda tabiri bir fer fiil iza k ye mutlak olup 1 şart takdir beyan eder o güldüğü halda bizde giteriz 2 mübayenet ve zıddıyat beyan eder onlar bizi davet aytd keleri halda biz mukabele ettik
Kamus-ı Türki | Sayfa:537 | Sıra:15
Kaynak: Kamus-ı Türki - Çağdaş sözlük
Hâl - حال maddesi sözlük listesi
Kamus-ı Türki sıradaki maddeler